bovenstroom versus onderstroom

Lees in dit artikel meer over de bovenstroom versus onderstroom in groepen mensen. Leer over wat jij kan doen om bovenstroom en onderstroom in balans te brengen en te houden.

bovenstroom versus onderstroom

Wat is het verschil tussen de bovenstroom versus onderstroom in een cultuur? En vind je die alleen in organisaties en bedrijven, of ook elders? Je leest het in dit artikel. Dit artikel is samengesteld uit, niet opeenvolgende, alinea’s uit het nog te verschijnen handboek ‘Leiderschap – Ervaar rust tijdens verandering en conflicten‘ waar psycholoog en socioloog Wendy van Mieghem momenteel aan schrijft.

In het boek Leiderschap belicht ik de menselijke kant van leiderschap en veranderprocessen. Het is een kant die vaak onderbelicht blijft en tegelijkertijd veel invloed heeft op de duurzaamheid, constructiviteit en effectiviteit van veranderprocessen. In dit artikel licht ik de psychologische aspecten bovenstroom en onderstroom toe.

Wil je op de hoogte blijven? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief die 8 tot 10 keer per jaar verschijnt. Dat kan onderaan deze pagina.

de bovenstroom

Leiderschap kent zowel een formeel als een informeel aspect. Daarover schreef ik eerder al het artikel Formeel en informeel leiderschap. Als leider wil je mensen door veranderprocessen heen leiden. Het is dan nodig om rekening te (leren) houden met de cultuur van de groep. Met de formele (uitgesproken) en informele (voelbare) regels van hoe mensen in deze groep met elkaar omgaan.

In elke cultuur zijn een bovenstroom en een onderstroom te onderscheiden. Aan de buitenkant en boven de oppervlakte zie je bij groepen mensen vaak terug hoe mensen willen zijn en wat ze nastreven of zichzelf en anderen willen doen geloven. Hier wordt vaak veel tijd en moeite ingestoken, met zorgvuldige formuleringen, knappe marketingcampagnes en antwoorden die worden gedreven door sociale wenselijkheid en illusies tegen beter weten in. Dit wordt de bovenstroom genoemd.

Het is nodig om rekening te (leren) houden met de informele, voelbare regels van hoe mensen met zichzelf en elkaar omgaan.

In de bovenstroom is vooral zichtbaar en voelbaar hoe je graag WILT dat dingen zijn.

de formele cultuur van een bedrijf of organisatie

Bij de bovenstroom is vooral zichtbaar en voelbaar hoe je graag wilt dat dingen zijn. Het wordt ook wel de formele cultuur van een bedrijf of organisatie genoemd. Overal waar groepen mensen zijn, kun je een bovenstroom en onderstroom waarnemen in contact en communicatie. Dus niet alleen bij bedrijven en organisaties, maar ook in gezinnen, klassen en vriendengroepen. Wat je ambieert of nastreeft, hoe je ten dienste van anderen wilt staan en hoe je dit denkt te realiseren, is wat in de bovenstroom duidelijk wordt gemaakt. Het is de belofte die je doet aan anderen over wat jij kan betekenen of bieden. Het is het nagenoeg perfecte, succesvolle plaatje waar je zelf en anderen in wilt laten geloven, bijvoorbeeld tijdens een sollicitatiegesprek, op jullie website of in een verkoopbrochure.

Boven de oppervlakte is voelbaar vanuit welke kwaliteiten jij en jullie willen uitreiken, contact willen maken en verbindingen willen leggen. Het maakt je potentie duidelijk: wat je voelt dat je anderen kunt bieden en nastreeft om te realiseren. In de bovenstroom richt je je vaak op een einddoel of op een uiteindelijk resultaat. Op papier, in gedachten of wellicht ook al deels in werkelijkheid heb je wellicht je doel al behaald. Tegelijkertijd blijf je nieuwe wensen, verlangens en ambities toevoegen.

de onderstroom

Wie onder de oppervlakte observeert, luistert, voelt en kijkt bij diezelfde groep mensen, kan een onthutsend ander beeld aantreffen. In de onderstroom vind je alle aspecten van menselijkheid die (on)bewust een grote invloed hebben op hoe mensen met zichzelf en anderen omgaan. Onder de oppervlakte zijn alle pijnpunten en kwetsbaarheden voelbaar. Het is waar zichtbaar wordt waar een gebrek aan zelfzorg, contact en communicatie aanwezig zijn, zowel op individueel als op groepsniveau, voorbij sociale wenselijkheid en goede intenties.

Dit is ook de laag waar je conflicten kunt waarnemen, tussen mensen en in mensen zelf. Wanneer denken, voelen en doen bij een individu niet op één lijn liggen (wat heel normaal is), dan kun je in de onderstroom inconsequenties terugvinden tussen wat iemand zegt, werkelijk voelt en hoe diegene vervolgens handelt. En welke invloed dit heeft op anderen binnen en buiten de groep.

In de onderstroom vind je alle aspecten van menselijkheid die (on)bewust een grote invloed hebben.

In de onderstroom maak je (on)bewust duidelijk wat jouw leerpunten en gevoeligheden zijn.

de informele cultuur

In de onderstroom of informele cultuur vind je terug hoe het er werkelijk aan toegaat. Vaak houd je dit liever voor de buitenwereld verborgen, bijvoorbeeld omdat het nog in ontwikkeling is en hierdoor kwetsbaar en onaf kan voelen. Hier bevinden zich alle hobbels en kuilen die jullie vanuit verleden, heden en toekomst meenemen op weg naar de realisatie van jouw en jullie droom, behoefte of verlangen.

In de onderstroom is bij elke groep mensen het werkelijke ontwikkelingsniveau voelbaar. Zowel het gezamenlijke ontwikkelingsniveau als dat van elk individu. Niet alleen qua inhoudelijke opleidingen en diploma’s, maar ook in het omgaan met lichamelijke, emotionele, mentale, ethiek en zingevingsvraagstukken en leerpunten. Deze bepalen vooral hoe je de opgedane kennis toepast en hoe genuanceerd jouw handelen aansluit bij eigen en andermans behoeften.

dienstbaar aan elkaar

Het is een illusie om te denken dat het uitsluitend investeren in de bovenstroom je gaat brengen waar je wilt komen of zijn. Net zo belemmerend kan het zijn om voortdurend bezig te zijn met de onderstroom. Het is goed mogelijk om beide stromen ten dienste van elkaar te stellen, zodat beide de ruimte en aandacht krijgen die nodig is en er van daaruit een overstijgende toegevoegde waarde kan ontstaan.

Elke groep mensen, ongeacht of het een organisatie, team, gezin, familie, klas of klantenkring is, is uiteindelijk op zoek naar een prettige balans waarin ruimte is voor een ieder om te zijn, te leren en zich te ontwikkelen. Op die manier worden veranderprocessen duurzaam en effectief: de tijd, moeite en geld die worden geïnvesteerd leiden tot een blijvende verandering die van binnenuit wordt gedragen en ondersteund.

Elke groep mensen is uiteindelijk op zoek naar ruimte voor een ieder om te zijn.

Handboek Leiderschap - Psychologieboeken.eu

TIP!

Het handboek ‘Leiderschap – Ervaar rust tijdens verandering en conflicten’ is een aanrader voor iedereen die wil leren over de bovenstroom versus onderstroom in mensen en organisaties.

Groepen mensen zijn een samenballing van menselijke patronen.

tot slot

Hopelijk heeft bovenstaande informatie het verschil tussen de bovenstroom versus onderstroom verder kunnen ophelderen voor je. Ongeacht of jij je een leider vindt of voelt, kun je altijd invloed uitoefenen op een veranderproces. Natuurlijk is het voor jou en anderen het fijnste wanneer je dit op een constructieve manier doet. Je hebt het hiervoor nodig om je zorg te dragen voor, en rekening te houden met, de psychologie van de menselijke natuur. Mensen willen namelijk best veranderen, ze weten vaak alleen niet hoe. Door je verder te ontwikkelen in persoonlijk leiderschap kun je jezelf en anderen de weg wijzen.

Op deze pagina vind je een helder overzicht van wat ik je kan bieden in het ontwikkelen van jouw leiderschap. Je vindt er blogartikelen en een helder stappenplan. Het stappenplan helpt je om denken, voelen en doen meer in balans te krijgen. Zodat je rust en balans kunt ervaren in jezelf EN in jouw leiderschap.

Wil je meer weten over hoe jij jezelf en anderen veiligheid en vertrouwen kunt bieden in tijden van verandering? En wil je niet alleen persoonlijk leren maar het ook toepassen in je werk? Ik ondersteun je graag met individuele begeleiding , boeken en (online) trainingen en meer. De 4-jarige Bewust Leven Opleiding ondersteunt leiders bij het leren (h)erkennen en toepassen van de natuurlijkheid van herstel en veranderprocessen in hun dagelijks werk en leven.

"Wendy leert je hoe je op een opbouwende manier je mens-zijn mee kunt nemen in je werk."

Carolien Coerts, Teamontwikkelaar

"Wendy past de inhoud van de training in het moment aan aan de (on)uitgesproken individuele behoeften en noodzaak van deelnemers. Bijzonder!"

Margret Eikens, coach

"Er is in de opleiding een fijne balans tussen praten/denken, doen en voelen. De groep is prettig in balans. Ik ervaar veel meer rust in werk en privé."

Consultant, deelnemer Bewust Leven Opleiding

over mij

Met 3 propedeuses (bedrijfskunde, sociologie en psychologie), 2 doctoraal bullen (psychologie en sociologie), een Europese registratie in Psychotherapie, diepgaande levenservaring en een unieke ervaringsgerichte aanpak, bied ik een stevige basis voor jouw en jullie ontwikkeling.

Ik heb ruim 25 jaar werkervaring, waarvan 20 jaar als zelfstandig ondernemer.

Zowel online als offline ben ik een natuurlijke leraar. Het trainingsmateriaal dat ik ontwikkel (zoals online cursussen, boeken, webinars en meer) biedt ondersteuning bij de ontwikkelbehoefte van jezelf, jouw klanten en je collega’s.

Mijn advies- en leertrajecten hebben impact: ze zijn krachtig en tegelijkertijd subtiel. Zullen we aan de slag?

Wendy van Mieghem

Voorkomen van langdurige stress en herstel na burn-out

Verwacht!

De praktische gids Leven met stress en burn-out

Leven met stress en burn-out - psychologieboeken.eu

Waarom psychologie boeken?

Psycholoog Wendy van Mieghem over psychologie boeken - Psychologieboeken.eu

Hoi, mijn naam is Wendy van Mieghem. Met individuele begeleiding en leertrajecten ondersteun ik leiders en ondernemers bij duurzame veranderprocessen.

Overal ter wereld is menselijk lijden, groot en klein. Ver weg en dichtbij. Ieder mens heeft hier zijn eigen weg uit te vinden. Maar dat betekent niet dat je het alleen hoeft te doen. De psychologie boeken en trainingen die ik ontwikkel, helpen jou en anderen om van binnenuit te herstellen, veranderen en groeien. Persoonlijk en professioneel.

Duurzaam veranderen is goed mogelijk. Ook ten dienste van langetermijnwelzijn. Het vraagt ‘slechts’ een andere manier van contact maken en verbinden. En ja, ook een andere manier van ondernemen en werken.

Juist door je menselijkheid beter te leren kennen en je er meer mee te verbinden, wordt het mogelijk om op een opbouwende manier om te gaan met jezelf, met elkaar en met onze omgeving.

Duurzaam veranderen doen we samen. Help mij om jou en anderen te ondersteunen bij emotioneel en mentaal welzijn. Bestel een boek!

#duurzaamveranderen

Wendy van Mieghem

10% korting op je eerste bestelling.

Schrijf je in voor de maandelijkse nieuwsbrief en blijf op de hoogte over duurzaam veranderen events, nieuwe producten en meer. In de bevestigingsmail staat een unieke kortingscode waarmee je 10% korting ontvangt op je eerste bestelling (boeken en aanbiedingen uitgezonderd).